Museum Bronbeek en het Indisch Herinneringscentrum presenteren in Museum Bronbeek van 12 maart t/m 29 juni 2014 de expositie ‘Het Poppenkind. Achter het gedek van Tjideng, Tangerang en Adek’.
“Ik was een enorm poppenkind”, vertelt Marianne Sophia in ’t Anker-de Jong (1938-2014), die als kind drie Japanse interneringskampen overleefde in Nederlands-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Enkele van haar poppen, gebruiksvoorwerpen uit de interneringskampen, foto’s en videobeelden, en persoonlijke documenten zijn te zien in de expositie ‘Het Poppenkind. Achter het gedek van Tjideng, Tangerang en Adek’.
Vlucht naar veilig Nederlands-Indië
Marianne werd op 15 maart 1938 in Ukkel in België geboren. Haar ouders waren Joods en hadden de Nederlandse nationaliteit. Vanwege de ontwikkelingen in het Duitsland van Hitler vertrok het gezin naar Azië, waar haar vader een baan kon krijgen. Via Penang (Maleisië) belandden ze in 1941 in Batavia, de hoofdstad van het toenmalige Nederlands-Indië, op Java.
Leven in gevangenschap
Op 1 maart 1942 begon de Japanse aanval op Java. Na de capitulatie een week later veranderde er stap voor stap steeds meer in het jonge leventje van Marianne. Ze moest van school af en kreeg les van haar moeder. Japanners namen auto, huisraad en speelgoed in beslag en het gezin moest onderdak verlenen aan andere gezinnen. In augustus 1943 arresteerden de Japanners vader op verdenking van verzetsactiviteiten. De Japanse geheime politie (Kempetai) martelde hem dood. Twee dagen daarnarlijden werden moeder en Marianne opgepakt en naar het kamp Tjideng gestuurd. Daarna volgden de kampen Tangerang en Adek. Joden werden in een aparte barak geplaatst. Moeder gaf Marianne en andere kinderen zoveel mogelijk les. Ze bedacht hiervoor allerlei creatieve oplossingen. Ze maakte onder meer een lesboekje van stof met opdrachten erin geborduurd en een kwartetspel over het dagelijks leven in Tjideng en Tangerang.
De expositie ‘Het Poppenkind. Achter het gedek van Tjideng, Tangerang en Adek’ was eerder van 15 augustus t/m 30 september 2013 te zien in het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.