Ik heb niets met Indië.
Ik heb niets met Indië.
Als ‘gewone’ Nederlandse jongen, geboren in 1963, ben ik opgegroeid met een wereldbeeld dat erg Nederland-centrisch was en waarin de geschiedenis van Nederlands-Indië nauwelijks een rol van betekenis heeft gespeeld.
Nou goed dan, ik herinner mij uit de aardrijkskundelessen wel iets meer nadruk op de eilanden van de ‘gordel van smaragd’.
Als ‘gewone’ Nederlandse jongen, geboren in 1963, ben ik opgegroeid met een wereldbeeld dat erg Nederland-centrisch was en waarin de geschiedenis van Nederlands-Indië nauwelijks een rol van betekenis heeft gespeeld.
Nou goed dan, ik herinner mij uit de aardrijkskundelessen wel iets meer nadruk op de eilanden van de ‘gordel van smaragd’.
Natuurlijk las ik op de middelbare school voor mijn leeslijst ‘Oeroeg’ van Hella Haasse (omdat het niet te dik was). En ook herinner ik mij goed de tv-serie ‘De Stille kracht’ (met als krachtigste beeld op mijn jongensoog toch een naakte Pleuni Touw onder de douche). En als student las ik met belangstelling Multatuli’s ‘Max Havelaar’ en zag ik later in de bioscoop de gelijknamige film.
Maar Indië bleef toch vooral een exotisch decor van een ‘tante Lien’-wereld en een tijdperk dat letterlijk en figuurlijk ver van mij af stond.
Oh ja, ik woonde - en werk - dan wel jarenlang in een dorp (Vught) waar de lijnen naar deze wereld ook weer heel manifest waren via de Molukkers. Met duizenden tegelijk werden zij in 1951 ‘tijdelijk’ ondergebracht in het voormalige concentratiekamp Vught. Officieel hernoemd als woonoord ‘Lunetten’ wordt deze plek vandaag de dag door velen van hen nog met gevoelens van nostalgie liefkozend als ‘kamp Vught’ omschreven.
En niet te vergeten, de oudste broer van mijn vader, die ik alleen maar ken uit verhalen omdat hij vroeg aan ‘kinderverlamming’ overleed, heeft als dienstplichtig soldaat in Indië gediend. Net zoals menig vrijwilliger bij het Nationaal Monument Kamp Vught overigens, waarbij de één niet uitgepraat raakte over zijn ervaringen daar en de ander zodra het onderwerp ter sprake kwam alleen maar tranen in de ogen kreeg.
Heb ik niets met Indië? Ik merk dat ik nog veel meer woorden nodig heb om te omschrijven waar ‘het verhaal van Indië’ nog meer vergroeid is met mijn persoonlijke leven en geschiedenis.
Dus nooit meer zult u mij nog horen zeggen: ‘ik heb niets met Indië’!
Jeroen van den Eijnde
Directeur NM Kamp Vught
